چکیده

بررسی جایگاه حقوقی زن از جمله مسائل مهمی است که تاکنون تألیفات زیادی در مورد آن به نگارش درآمده است. اما بیشتر این آثار رویکردی فکری و کلامی داشته است. و کمتر آثاری با رویکرد تاریخی در این باره تدوین شده است. هدف ما از انجام این تحقیق شناخت باورها و افکار اعراب جاهلی درباره زنان است تا زمینه‌ای برای درک و فهم هرچه بهتر احکام و قوانین مربوط به زنان در اسلام فراهم آید، لذا در این مقاله سعی کردیم با روش نقلی- تاریخی به بررسی حقوق فردی زن در دوره جاهلیت پرداخته و با مقایسه‌ی آن با دوره اسلامی، با تغییر و تحولاتی که اسلام در نظام حقوق فردی زن به وجود آورد، آشنا شویم. از دستاوردهای این مقاله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: زنان در دوره جاهلیت فاقد هرگونه ارزش و احترامی بودند؛ گاه او را جزء حیوانات به حساب آورده و گاه به صورت کالایی مورد خرید و فروش قرار می‌دادند. زن جاهلی در ازدواج خود هیچ گونه حق انتخابی نداشت و مهریه‌ای هم که دریافت می‌کرد برای ولی او بود. در عصر جاهلی مردان زنان را ظالمانه و بی‌هیچ شرط و مقدمه‌ای طلاق می‌دادند و تمام حقوق او را پایمال می‌کردند. زن جاهلی نه حق تعلیم و تربیت داشت و نه حق پوشش. اسلام با ظهور خود زنان را هم تراز با مردان به عنوان نیمی از جامعه معرفی کرده و حق ازدواج و طلاق او را به رسمیت شناخت و مهریه را حق مسلم آنها دانست. اسلام علم طلبی را برای زنان نیز به عنوان فریضه معرفی نمود و فرمود حجاب حقی است که باید هر زن عفیفی از آن برخوردار باشد.

واژگان کلیدی:

ارزش و احترام زن، حق ازدواج و طلاق زن، حق پوشش و حجاب زن، حق تعلیم و تربیت زن

طلبه مدرسه علمیه فاطمیه جلفا زهرا ابوالحسنی