چکیده
قران کریم از روش‌های مختلفی برای انتقال مفاهیم خود استفاده کرده است. یکی از شیوه‌های انتقال مفهوم در قرآن استفاده از تصویرسازی است. قرآن مفاهیم مختلفی از قبیل غیبت، نقض عهد، توسل بغیر خدا، ربا، انفاق و قساوت قلب و…را از در قالب تصویر بیان کرده است.
این کتاب آسمانی با بهره گیری از شیوه‌های تصویر سازی لفظی از قبیل تشبیه، تمثیل، استعاره، تجسیم، تشخیص، تخییل و نام آوا، منظور خود را در جان مخاطب حک کرده است؛ چرا که تصویر سازی باعث می‌شود مخاطب ارتباط بهتر و عمیق تری با متن برقرار نموده، تاثیر بیشتری از متن بپذیرد. در تصویرسازی به کمک الفاظ، تخیل مخاطب است که نقش تصویرسازی به معنای امروزی اش را بر عهده دارد.
وقتی قصه‌ها گزارشی از واقعیت‌ها باشد، در تربیت اخلاقی مخاطبان تاثیر بسزایی دارد؛ زیرا با شنیدن گزاره‌ها حالتی کنجکاوانه به بیننده دست می‌دهد تا به علل واسباب وقوع حوادث تلخ وشیرین گذشتگان پی ببرد ونیز با تطبیق آن بر روش ورفتار خود، پند گرفته،وآموزش می‌یابد، اگر ارشاد همراه با شواهد زنده و واقعی باشداثری نافذ خواهد گذاشت.اگر مفاهیم قرآنی را با تصویرگری هایش بتوان به صورت وتئاتر ونوشتن وسرودن شعر، به نمایش درآورد بینندگان سرنوشت خود را از سرگذشت اقوام وملتهای گذشته جدا نمی‌بینند، بلکه قدم به قدم با صحنه آرایی داستان حضور خواهند داشت وهمواره خودرا در میان صحنه‌های تاریخ بشریت زنده احساس می‌کنند و از سرگذشت مردمان در دوران‌های گذشته، برای امروز وفردای خود عبرت می‌گیرند
در آیات قرآنی و نیز روایات توصیه شده كه قرآن را به گونه‌ای بخوانند كه گویی كه مخاطب آن خودشان هستند و قرآن بر خود آنان نازل شده است. در داستان‌هایی كه درباره قاریان قرآن نوشته شده گاه این هم پنداری به تصویر كشیده شده است. می‌گویند امام سجاد(علیه السلام) هنگامی كه قرآن می‌خواند در آیات بشارتش، شاد می‌شد و در آیات انذارش می‌لرزید.
البته لازم به یادآوری است که تصویر، علی رغم ویژگی‌های منحصر به فردی که در انتقال مفاهیم دارد، محدودیت‌هایی نیز داراست .بنابراین نباید انتظار داشتکه یک تصویر بتواند مفهوم مورد نظر را به تمام و کمال منتقل کند.
کلیدواژه: قرآن، هنر، تصویر، مفاهیم اخلاقی، مفاهیم دینی، انتقال مفاهیم،هنر هفتم.هنر دینی

 نویسندگان: پروانه رامیان-مهجده انتظاری-نرجس خاتون محمدی

چاپ نشر هاجر

سال 1394