نگارش وتدوین :لیلا همتی،استاد راهنما :آقای اکبری،استاد ناظر :آقای دکتر اسدی، تاریخ دفاع :۱۳۹۰

چکیده

بی تردید تبیین و شفاف سازی مفاهیم خود شناسی و خود باوری از رویکرد های مختلفی حائز اهمیت می باشد .چنانکه با رویکرد های روان شناختی و جامعه شناسی دینی و اخلاقی و عرفانی تفسیر شده است.
مسئله ی خود باوری و باز سازی خود در اندیشه ی قرآنی و کلام امیر المؤمنین(علیه السلام) نیز نمود کامل یافته است به طو ری که در رین دو حوزه عوامل تاثیرگذار در خود باوری و خود شناسی و آثار و پیامد های آن در ابعاد فردی و اجتماعی اهمیت بسزایی یافته است.همان طور که تضعیف این امر ، آثار و پیامد های منفی نیز به ارمغان می آورد که نیاز مند آسیب شناسی دقیق می باشد.

پژوهش حاضر از چهار فصل تشکیل شده است که در فصل اول با عنوان کلیات و مفاهیم به تعریف و تبیین موضوع، ضرورت و فواید آن ،پیشینه ی تحقیق، ساختار و روش تحقیق و.. پردداخته شده است.
در فصل دوم اهمیت خود شناسی و خود باوری در قرآن و نهجالبلاغه مورد بررسی قرار گرفته است تا اندیشه و فکر خواننده هب معانی ژرف و پر بار خود شناسی و خود باوری سوق داده شده تا او را از سقوط در دام هایی که مکتب ساختگی سراب نمابا عناوین گونا گونی برای انحراف بشریت از مسیر فطرت تنیده است نجات دهد .
در فصل سوم به تبیین خود شناسی و از خود بیگانگی در نهج البلاغه پرداخته شده است، خود شناسی همان شناخت خود حقیقی و بعد معنوی و ملکوتی انسان است که برابر با شناختپروردگار و جهان هستی می باشد .خود شناسی و خود سازی و خرد ورزی زمینه های خود باوری در انسان را فراهم می سازد همچنین در این فصل به عوامل رشد و بالندگی از جمله خدا باوری ،مسولیت پذیری ،معرفت ،عبادت و مونع آن که من جمله از افکار و باورهای غلط و رذایل اخلاقی ناشی می شود ،اشاره شده است .انسان برای رسیدن به کمال مطلوب باید مراحل مختلف آن را گذرانده و با ظارت بر خود و مراقبت از اعمال و رفتار خویش ،به حساب خود رسیدگی کند .علاوه بر ابن طبق فرمایش امام علی (علیه اسلام)توبه ی حقیقی کندتا به کمال انسانی و سعادت حقیقی دست یابد.
در مقابل خود باوری که موجب شکوفایی استعدادهای انسان و تقویت توانایی های او در مسیر تکامل و سعادت است ،از خود بیگانگی نیز منجر به هدر رفتن توانایی ها و استعدادها و از همه مهم تر ،انحراف از مسیر اصلی سعادت میشود که عوامل گونا گونی مانند سلطه پذیری غرور جوانی و عشق دروغین در خود باختگی دخیل است .
در فصل چهارم به آسیب شتاسی شخصیت در کلام امام علی (علیه اسلام) ژدداخته شده است .انسان ها گاه بر اثر عوامل گونا گونی مانند جهل، عادت به گناه، ذلت، خیانت، فریفتگی، بی مسولیتی،خدا فرامو شی و تضییع حقوق دچار آسیب زدگی در بعد شخصیتی می شوند و تمامی ارزش های وجودی خویش را به فراموشی سپرده و برای خود شخصیت و احترامی قائل نمی باشند اما مکتب انسان ساز اسلام ،راهکار های زیادی برای حفظ شخصیت و عزت نفس و تقویت خود باوری ارائه داده است از جمله تقویت ایمان به مبدا و معاد پرهیز از گناه و عمل به وظایف انسانی با اتکا و اعتماد به خداوند و حاضر و ناظر دانستن حضرت حق در هر زمان و مکان که نتیجه ی آن رسیدن به مقام کامل انسانیت می باشد.
کلید واژه ها : انسان، خود باوری ،خود شناسی، نهج البلاغه ،رشد و بالندگی،آسیب شناسی شخصیت، امام علی (علیه اسلام).